БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесі Әмбебап кезеңдік шолуы жөніндегі жұмыс тобының 48-ші сессиясының аясында Қазақстан делегациясы халықаралық құқық қорғау қауымдастығын саяси және әлеуметтік реформаларға назар аудара отырып, еліміздегі демократиялық өзгерістер туралы хабардар етті.
Іс-шараға БҰҰ-ға мүше 40 елдің және Женевада аккредиттелген халықаралық үкіметтік емес ұйымдардың өкілдері қатысты.
Сайд-ивенттің негізгі спикерлері Қазақстан Парламенті Мәжілісінің депутаттары Болатбек Нәжіметдинұлы, Сейтжан Кенжеғұл, Юлия Кучинская, Бала құқықтары жөніндегі уәкіл Динара Закиева және азаматтық сектордың өкілі Динара Есімова болды. Іс-шараны ҚР Парламенті Сенаты Спикерінің Кеңесшісі Ляззат Қалтаева жүргізді.
Қазақстандық парламентшілер отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимыл, гендерлік теңдікті ілгерілету және өмірдің барлық салаларында, соның ішінде әйелдердің мемлекеттік қызметте өкілдік етуін инклюзиялау бойынша заңнамалық шаралар қабылдау мәселелерін атап өтті.
Мәжіліс мандатын кеңейту, Қазақстан Парламентінде әйелдер, жастар және мүгедектігі бар адамдар үшін 30 пайыздық квота енгізу мәселесіне ерекше назар аударылды, бұл заң шығару процесінде неғұрлым кең және жан-жақты ұсынылуды қамтамасыз етеді.
Д. Закиева сайд-ивентке қатысушылардың назарын бала құқықтары жөніндегі уәкілдің мандатын нығайту, балаларды қорқыту мен суицидтен, жыныстық зорлық-зомбылықтан және ерте некеден қорғау бойынша мемлекет қабылдаған шараларға аударды. Сондай-ақ, БҚУ балалар үшін қауіпсіз білім беру процесін қамтамасыз ету, атап айтқанда, мектептерде үйде, көшеде, мектепте және интернетте жеке қауіпсіздікке байланысты курстарды енгізу, Қазақстанда буллингке қарсы күрес бағдарламасын іске қосу жөніндегі елдің күш-жігерін атап өтті.
Д. Есімова Қазақстанның әлеуметтік қызметкерлер ұлттық қауымдастығының адам құқықтарын қамтамасыз етуге, БҰҰ-ның Орнықты даму мақсаттары аясында елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына жәрдемдесуге қосқан маңызды үлесі туралы ақпаратпен бөлісті. Спикер жұмыстың нақты мысалдары ретінде 2023 жылы ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігімен бірлесіп әзірленген «Әлеуметтік жұмыс және басқа да әлеуметтік кәсіптер» кәсіби стандартын, сондай-ақ мүгедектігі бар 30 мыңнан астам адамға арналған онлайн оқыту курсын келтірді.
БҰҰ-ның Женева аудиториясы Қазақстанның тәжірибесін, атап айтқанда, гендерлік теңдік, Парламенттің адам құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етудегі рөлі, әсіресе неғұрлым осал топтардың, үкімет пен ұлттық құқық қорғау мекемелерінің халық қалаулылары алдындағы есептілігін зерттеуге қызығушылық білдірді.
Қазақстанның адам құқықтарын қорғау саласындағы өз міндеттемелерін орындауы талқыланатын Әмбебап кезеңдік шолу жұмыс тобының отырысы 2025 жылғы 23 қаңтарда өтеді. Оның қорытындысы бойынша БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесі еліміздегі адам құқықтарының ахуалы туралы баяндамасын ұсынады, оған БҰҰ-ға мүше мемлекеттердің тиісті ұсынымдары да енгізілетін болады.
Әмбебап кезеңдік шолу (ӘМШ) – БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесінің арнайы механизмі, ол барлық мүше мемлекеттерді төрт жарым жыл сайын адам құқықтары саласындағы жағдайды сараптамалық бағалауға шақырады.
2006 жылғы наурызда БҰҰ Бас Ассамблеясының 60/251 қарарымен құрылған Әмбебап кезеңдік шолу әр елде адам құқықтарын ілгерілету мен қорғауды ынталандыруға, қолдауға және кеңейтуге бағытталған.
Дереккөз: ҚР СІМ баспасөз қызметі
